Urodził się w 1978 w Gliwicach. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach na Wydziale Grafiki, gdzie w 2002 roku uzyskał dyplom w Pracowni Projektowania Graficznego. W 2003 ukończył także studia w Institut Tvurci Fotografie Uniwersytetu Śląskiego w Opavie. Całe spektrum doświadczeń z tych studiów - obejmujące sztuki stosowane, klasyczną fotografię i nowe media - znalazło odbicie w jego twórczości, gdzie stale poszukuje nowych formuł dla zastanych tam sposobów działania.

                                                                                                                                                                    

Od czasu swoich pierwszych wystaw w latach 1999-2000 Rafał Milach wyróżniał się pomysłową interpretacją różnych społecznych tematów. Jego prestiż jako wyróżniającego się fotoreportera ustalił realizowany w latach 2000 - 2002 projekt zmierzający do zobrazowania specyfiki Górnego Śląska, co od 2002 pokazywała wystawa Szare, której towarzyszył album zredagowany osobiście przez autora. Dotykając tematu, opracowywanego już przez wielu znanych fotografów, wniósł do tego mocno subiektywne podejście i śmiałe pomysły formalne, spełniające jednak wymogi fotografii dokumentalnej. Etykieta fotoreportera nie zadowalała go jednak, gdyż wolał określać swoje realizacje jako „subiektywny dokument”, poszukując dla nich indywidualnej formuły przekazu. Drogą do tego było zajęcie się też innymi rodzajami fotografii. Gdy po studiach przeniósł się do Warszawy, zaczął tam współpracę z ilustrowanymi magazynami. Z zawodowej konieczności odszedł wówczas od posługiwania się obrazem czarno-białym. Wyróżniając się plastycznym wyczuciem barwy, z powodzeniem realizował zamówienia na portretowanie celebrytów, polityków, ludzi kultury czy też brał udział w kampaniach reklamowych firmy House (2010-2016). Jednak stał się znany przede wszystkim z cykli poświęconych aktualnym problemom społecznym i fenomenom socjologii, czego przykładem może być materiał o warszawskiej enklawie Wietnamczyków. W 2008 otrzymał prestiżową I nagrodę w konkursie World Press Photo (w kategorii Art and Entertainment) za materiał Znikający cyrk o emerytowanych cyrkowcach, a także nagrodę w konkursie Pictures of the Year International za fotoreportaż Czarne morze betonu z Ukrainy.

                                                                                                                                                                           

Kolejne osiągnięcia Rafała Milacha w dużym stopniu związane są z funkcjonowaniem międzynarodowego kolektywu „Sputnik Photos”, którego współzałożycielem był w 2006 roku. Kolektyw ten utworzyło 10 fotografów z Europy Środkowo-Wschodniej, którzy chcieli skupiać się na dokumentowaniu istotnych problemów społecznych w tym obszarze. Projekty realizują wspólnie, z reguły przy zachowaniu autonomii indywidualnego wkładu i taką realizacją w 2006 była At the Border, poświęcona emigracji zarobkowej ze Wschodniej Europy. Kolejnym, zrealizowanym już indywidualne dziełem Milacha był Wunderland, ukazujący fenomen centrum handlowego na granicy austriacko-czeskiej, które przetrwało tam od czasów komunizmu. Według tej strategii Rafał Milach w 2009 przedstawił Czarne morze betonu, reportaż z ukraińskiego wybrzeża Morza Czarnego, a w 2011 rezultaty kilkuletnich wypraw do Rosji, zatytułowane 7 Pokoi, gdzie dokumentował realia życia siedmiu młodych Rosjan z kilku miast. Z kolei jego wyprawy na Białoruś skutkowały ukazaniem mechanizmów tamtejszej państwowej propagandy poprzez przeniesienie ich formuł w inny kontekst odbioru. Tak było w realizacji Zwycięzcy, która powstawała w latach 2010-2013. Kilkuletnie wizualne badania mechanizmów kontroli i manipulacji na terenie byłego Bloku Wschodniego prowadzone przez Rafała Milacha, zostały podsumowane w wystawie Odmowa, (Galeria Atlas Sztuki w Łodzi w 2017) za którą został nominowany do prestiżowej Deutsche Borse Foundation Photography Prize 2018. W 2016 wziął udział w pokazie dorobku Sputnik Photos złożonym z kilku tysięcy fotografii wykonanych na terytorium byłego Związku Radzieckiego w latach 2008-2016. Zasób ten wykorzystywany jest do prezentacji na wystawach i w publikacjach takich jak: Stracone terytoria (Niekompletny) spis rzeczy (LTA1), oraz Lost Territories. Fruit Garden. (LTA3). Rafał Milach projektuje swoje indywidualne wydawnictwa we współpracy z Anną Nałęcką, która jest również autorką projektów książek kolektywu Sputnik Photos. Formuła prezentowania fotografii w publikacji czy na wystawie jest dla niego równorzędną częścią całego przekazu. Tak było między innymi przy okazji projektu W samochodzie z R. zrealizowanego w 2010 r., w Islandii, który został zakończony książką wydaną przez Czytelnię Sztuki w 2012 r. Podobnie też uwieńczył swoją rezydencję w mieście Września, które co roku proponuje znanym fotografom stworzenie wystawy i wydawnictwa poświęconego temu miastu. W 2017 r. ukazała się publikacja Rafała Milacha Pierwszy marsz dżentelmenów złożona z kolaży fotograficznych, gdzie autor wykorzystał fotografie z Wrześni z lat 1950-tych i odniesienia do patriotycznego strajku dzieci wrzesińskich z lat 1901-2. Mimo swobodnej formy tego dzieła można w nim odczytać częste u Milacha wskazania na znamiona politycznych manipulacji w różnych okresach. Ich często niejednoznaczny i ukryty charakter zdaje się wymagać złożonych i zaskakujących metod interpretacji, co skłania tego artystę do kwestionowania fotoreporterskich reguł przekazu. W połowie 2018 r., Rafał Milach został nominowanym członkiem słynnej agencji Magnum Photos.

                                                                                                                                                                          

Dr Adam Sobota



GALERIA

                  

ZAPOWIEDŹ - RAFAŁ MILACH